จะสร้างความรู้สึกผูกพัน และภักดี ให้เกิดขึ้นกับพนักงานได้อย่างไร

คำว่า Engagement และ Loyalty ยังคงเป็นสองคำที่หลาย ๆ องค์กรต้องการให้เกิดขึ้นกับการบริหารทรัพยากรบุคคลขององค์กร ผู้บริหารต้องการให้พนักงานผูกพัน และรู้สึกภักดีกับองค์กร ซึ่งผลจากงานวิจัยมากมายที่ออกมาในโลกนี้ ต่าง ก็พิสูจน์แล้วว่า ความผูกพันของพนักงาน จะส่งผลต่อ Loyalty หรือความจงรักภักดีต่อองค์กร และส่งผลต่อผลงานขององค์กรในทางบวกด้วยเช่นกัน

พนักงานที่ผูกพัน และจงรักภักดีต่อองค์กรนั้น โดยปกติจะเป็นคนที่ทุ่มเท และสร้างผลงานที่ดีอย่างต่อเนื่อง อย่างที่เราทราบกันแล้วว่า การที่พนักงานรู้สึกผูกพันต่อองค์กรนั้น ไม่ใช่แค่เพียงพนักงานอยู่ทำงานกับองค์กรไปเรื่อย ๆ โดยไม่มีจิตใจที่อยากจะสร้างผลงานอะไร

คนที่ผูกพันกับองค์กร จะไม่ใช่พนักงานที่นั่งเฉย ๆ ทำงานตามสั่ง และกินเงินเดือนไปเรื่อย ๆ แต่จะเป็นพนักงานที่ลงมือทำงานจริงจัง คิดริเริ่มสิ่งใหม่ ๆ ให้กับองค์กร พยายามหาทางสร้างมูลค่าเพิ่มที่ดีให้กับองค์กรอยู่เสมอ ดังนั้นการที่องค์กรของใคร มีพนักงานที่ไม่คิดจะลาออกเลย ทำงานกับองค์กรยาวนาน แต่ก็ไม่คิดจะสร้างผลงานที่ดีให้กับองค์กรด้วยเช่นกัน แบบนี้เราไม่เรียกพนักงานกลุ่มนี้ว่า พนักงานที่ผูกพัน และจงรักภักดีต่อองค์กรนะครับ

อย่างไรก็ดี องค์กรและผู้บริหารระดับสูง ก็ยังต้องการสร้าง Engagement and Loyalty ให้เกิดขึ้นในจิตใจของพนักงาน และแปลกที่หลายองค์กรคิดเหมือนกันว่า การสร้างความรู้สึกผูกพันและภักดีนั้น จะต้องสร้างให้องค์กรเป็นสถานที่ทำงานที่มีแต่ความสนุกสนาน เหมือนสวนสนุก เหมือนไปเที่ยวพักผ่อน เหมือนไม่ได้มาทำงาน ก็เลยมีแต่การตกแต่งสถานที่ทำงาน การนำเอาเกม เอากิจกรรมต่าง ๆ เข้ามาในองค์กร เพื่อทำให้พนักงานรู้สึกสนุกกับมัน

คำถามก็คือ เมื่อมีสิ่งเหล่านั้นแล้วพนักงานจะรู้สึกผูกพันกับองค์กรจริงหรือ ความรู้สึกผูกพักและภักดี เกิดขึ้นเพราะองค์กรเป็นเหมือนสวนสนุก หรือเหมือนองค์กรการกุศลที่พนักงานสามารถอยู่ทำงานกันแบบเรื่อย ๆ จริงหรือ

คำตอบคือ ไม่ใช่เลย สภาพแวดล้อมดังกล่าว เป็นแค่เพียงองค์ประกอบเดียวเท่านั้น หลายองค์กรที่ไม่มีสภาพเหมือนสวยสนุกอะไรเลย แต่ทำไมพนักงานถึงทำงานด้วยความสนุก และมีความสุขที่ได้ทำงาน อีกทั้งยังรู้สึกผูกพัน และภักดีต่อองค์กร และต้องการสร้างผลงานที่ดีให้กับองค์กรอย่างไม่หยุดยั้ง คำตอบก็คือ

• พนักงานรู้สึกได้ว่า งานที่ทำ มีความหมายต่อตัวเขามาก มีความหมายในที่นี้ก็คือ รู้สึกได้ว่า งานที่ทำอยู่นั้น มันตรงกับ passion and purpose ในชีวิตของพนักงาน เมื่อพนักงานได้ส่งมอบงานออกไปให้ลูกค้า หรือ หน่วยงานถัดไปอย่างสำเร็จ มันทำให้พนักงานรู้สึกได้ว่า เขาเป็นหนึ่งในคนสำคัญ ที่มีส่วนทำให้องค์กรบรรลุเป้าหมายที่กำหนดไว้ ยิ่งไปกว่านั้น ถ้างานที่พนักงานทำ สามารถสร้างความสุข และสร้างประโยชน์ให้กับลูกค้าได้ พนักงานคนนั้นจะยิ่งรู้สึกถึงความหมายของงานที่ทำ และจะยิ่งทำให้พนักงานรู้สึกผูกพันมากขึ้นกว่าเดิม

• ผู้นำองค์กรที่มีวิสัยทัศน์ และมองอนาคตได้อย่างชัดเจน ตัวผู้นำองค์กรเอง ก็เป็นอีกปัจจัยสำคัญในการสร้างความรู้สึกผูกพันและภักดีของพนักงาน จะเห็นได้ว่า ผู้นำองค์กรที่มีวิสัยทัศน์ชัดเจน และแสดงผลงานให้เห็นอย่างต่อเนื่องว่าเป็นผู้นำที่ลงมือทำจริง ผลักดันจริง ไม่ใช่แค่สั่ง ๆ ๆ ๆ และสั่ง อย่างเดียว จะได้ใจพนักงานในองค์กรมากกว่า และคนรุ่นใหม่ก็มักจะนิยมชมชอบผู้นำในลักษณะนี้มากกว่า สังเกตได้จากเด็กรุ่นใหม่ มักจะผูกพัน และภักดีกับองค์กรที่มีผู้นำที่เขาให้การยกย่อง เป็น Role Model อยากเป็นอย่างผู้นำคนนี้ หรือ ถ้าเป็นไม่ได้ ก็ขอได้ทำงานกับผู้นำคนนี้ก็พอ

• ความยืดหยุ่นในการทำงาน ประเด็นนี้ ไม่เคยที่จะได้รับความสำคัญเหมือนในยุคปัจจุบันเลย สาเหตุก็เป็นเพราะช่วงโควิด ที่ทำให้พนักงานเรียนรู้ว่า เราสามารถทำงานแบบยืดหยุ่นได้ และผลงานก็ไม่ได้จะแย่ลงเลย ก็เลยต้องการสภาพการทำงานที่ยืดหยุ่นมากขึ้น ไม่ได้ต้องการเข้าทำงานในออฟฟิศทุกวันอีกต่อไป แม้ว่าหลายบริษัทจะมีการจัดสภาพแวดล้อมที่สนุก น่าทำงานมากขึ้น แต่พนักงานก็ไม่สนใจตรงจุดนั้นอีกต่อไป เขาสนใจเรื่องของความยืดหยุ่นในการทำงานมากกว่า ไม่ว่าจะเป็นด้านเวลา และสถานที่ทำงาน หรือ วิธีคิดวิธีทำงานที่เขาสามารถออกแบบและลงมือทำงานด้วยวิธีการของเขาเองได้

• การยอมรับจากนาย ปัจจัยสุดท้ายสำหรับการสร้างความรู้สึกผูกพันและภักดี ก็คือ พนักงานต้องการได้รับการยอมรับจากนายของเขาเอง ต้องการได้รับการดูแลและเอาใจใส่จากหัวหน้าทีมของเขา ไม่ใช่ปล่อยปละละเลยทำงานกันไปแบบต่างคนต่างทำ ทำดี ก็เฉย ทำไม่ดี ก็ด่า ทำให้พนักงานไม่รู้สึกว่าตนเองมีคุณค่าอะไรต่องาน และต่อองค์กรเลย ถ้าเป็นแบบนี้ องค์กรจะมีสภาพเหมือนสวนสนุกแค่ไหน พนักงานก็ไม่ได้รู้สึกสนุกด้วย

ดังนั้นในการสร้างความผูกพัน และภักดีนั้น อย่าคิดแค่เพียงมุมเดียว คือ ในมุมของการสร้างความสนุกสนาน ด้วยสภาพแวดล้อมและอุปกรณ์ต่าง ๆ แค่นั้น โดยธรรมชาติของการทำงาน มันไม่สนุกเสมอไปเหมือนเล่นเกม แต่ในความไม่สนุกของการทำงานนั้น ถ้าพนักงานได้รับการดูแลที่ดี ได้รับความรู้สึกประสบความสำเร็จ รู้สึกว่างานที่ทำนั้นมีคุณค่า และเขาเป็นส่วนหนึ่งของความสำเร็จนั้น อีกทั้ง ผู้นำองค์กรก็เป็นคนที่เขาให้การยอมรับนับถือจากใจจริง

แบบนี้จะสร้างความรู้สึกผูกพัน และภักดีมากกว่า การสร้างสวนสนุกในองค์กรเพียงอย่างเดียว เพราะสุดท้ายสวนสนุกนั้นก็จะกลายเป็นสวนสนุกที่ร้างผู้คนในที่สุด