Incentive ระบบค่าตอบแทนที่ทั่วโลกเริ่มหันมาสนใจมากขึ้น

Incentive หรือที่ไทยๆ เรามักจะเรียกกันว่า ค่าตอบแทนจูงใจตามผลงาน เป็นระบบค่าตอบแทนที่จ่ายตอบแทนผลงานพนักงานแบบตรงไปตรงมา คือ ทำงานผลงานมากหรือผลงานดี ก็จะได้ Incentive ตามผลงานที่ทำได้ ใครทำได้น้อยก็ได้รับน้อยลงตามสัดส่วนที่ออกแบบไว้

ซึ่งระบบค่าตอบแทนในลักษณะนี้ ถือเป็นระบบค่าตอบแทนที่ตอบแทนผลงานของพนักงานได้อย่างตรงกับผลลัพธ์ของการทำงานมากที่สุด ตรงกว่าการขึ้นเงินเดือน และโบบัสตามผลงานเสียอีก

และในช่วงโควิด19 สองปีที่เกิดขึ้นนี้ เราจะเห็นองค์กรที่ไม่สามารถขึ้นเงินเดือนพนักงานได้เลย เพราะผลประกอบการไม่ค่อยจะดีนัก ดังนั้น สิ่งที่องค์กรพอจะให้ค่าตอบแทนแค่พนักงานได้นอกเหนือจากเงินเดือนที่ได้ประจำทุกเดือนก็คือ Incentive ตามผลงานตัวนี้

จากผลการสำรวจระบบค่าตอบแทนที่ทำโดย Worldatwork.org ในปี 2021 นี้ มีประเด็นหนึ่งที่น่าสนใจมากก็คือ องค์กรในประสหรัฐอเมริกาหันมาใช้ระบบ Incentive ตามผลงานมากขึ้น โดยในปี 2018 มีองค์กรอยู่ 40% ที่ใช้ระบบนี้อยู่ พอมาปี 2021 ก็เพิ่มมาเป็น 59% เพิ่มขึ้นมาถึง 20% จากเดิม ซึ่งถือว่ามากเหมือนกัน

สาเหตุหลักที่หลายองค์กรหันมาสนใจระบบ Incentive ตามผลงาน รวมถึงองค์กรในประเทศไทยก็มีหลายองค์กรที่เริ่มทำระบบ Incentive ตามผลงานมากขึ้น ก็คือ การไม่สะท้อนผลงานของระบบการขึ้นเงินเดือนประจำปี อีกทั้งการขึ้นเงินเดือนในระยะ 5-6 ปีที่ผ่านมานั้นอยู่ที่ประมาณ 4-5% เท่านั้น  ซึ่งเป็นอัตราที่ไม่มีพลังเพียงพอต่อการสร้างแรงจูงใจในการทำผลงานของพนักงานได้

องค์กรก็เลยต้องหันมาใช้ระบบ Incentive ก็คือ มีการกำหนดเป้าหมายการทำงานของงานที่สามารถกำหนดเป้าหมายได้อย่างชัดเจน และเป้าหมายการทำงานนี้ก็ต้องสอดคล้อง และมีผลต่อกำไรของบริษัทโดยตรง เราถึงจะสามารถทำระบบ Incentive ได้ดี เนื่องจากระบบนี้เป็นระบบที่เราเรียกว่า Profit Sharing นั่นเอง

หลักการก็คือ พนักงานคนไหนสร้างผลงานที่ทำให้กำไรของบริษัทมากขึ้น ก็จะเอาผลกำไรในส่วนที่ได้มานั้นมาแบ่งให้กับพนักงานคนนั้นตามผลงานของแต่ละคนกันไปเลย แบบตรงไปตรงมา ยิ่งงานไหนที่สามารถกำหนดเป้าหมายได้ตรง และเป็นเป้าหมายรายบุคคลได้ ยิ่งทำให้ระบบ Incentive สามารถกระตุ้นจูงใจพนักงานในการสร้างผลงานที่ดีขึ้นได้อย่างต่อเนื่อง คือ ยิ่งทำมาก ก็ยิ่งได้มาก

องค์กรเองก็มีแค่เพียงต้นทุนผันแปรในการจ่ายค่าตอบแทนในส่วนนี้ให้พนักงาน ปีนี้ผลกำไรเยอะ ก็จ่ายให้พนักงานเยอะหน่อย ปีไหนผลกำไรน้อยก็ให้น้อยหน่อย

แตกต่างกับการขึ้นเงินเดือนพนักงาน ที่ถ้าเรามีกำไรเยอะ แล้วเราไปขึ้นเงินเดือนพนักงานเยอะๆ มันก็จะกลายเป็นต้นทุนคงที่ไปตลอด ปีถัดไปกำไรน้อย แต่องค์กรก็ยังต้องแบกต้นทุนคงที่ที่เป็นเงินเดือนของพนักงานต่อไป เพราะเราไปลดเงินเดือนพนักงานไม่ได้

ด้วยระบบ Incentive แบบนี้ ก็ทำให้หลายองค์กรที่ออกแบบได้อย่างเหมาะสม สามารถที่จะสร้างแรงจูงใจ และกระตุ้นให้พนักงานมีความมุ่งมั่นตั้งใจทำงานสร้างผลลัพธ์ที่ดีให้กับองค์กรได้ โดยไม่ต้องไปกังวลเรื่องของการขึ้นเงินเดือนประจำปีมากนัก

แนวโน้มเรื่อง Pay for Performance ก็จะหันหัวมาทาง Incentive มากขึ้นเรื่อย ๆ ในโลกหลังโควิด ที่เราเรียนรู้ว่า ทุกอย่างมันไม่มีอะไรแน่นอน