ในโลกของผู้นำ ความท้าทายไม่ได้มีเพียงการเผชิญหน้ากับความเห็นต่างจากภายนอก (Social Courage) แต่ยังรวมถึงการกล้าที่จะเผชิญหน้ากับความรู้สึกภายในตนเอง ซึ่งเรียกว่า ความกล้าทางอารมณ์ (Emotional Courage)
ความกล้าทางอารมณ์ คือ ความเต็มใจที่จะรู้สึก ยอมรับ และลงมือทำแม้ในขณะที่รู้สึกไม่สบายใจ เป็นการเปิดรับอารมณ์ที่ยาก เช่น ความกลัว ความเสียใจ หรือความผิดหวัง ด้วยความซื่อสัตย์และโปร่งใส และใช้สิ่งเหล่านี้เป็นเข็มทิศในการตัดสินใจที่สอดคล้องกับคุณค่า มากกว่าปล่อยให้อารมณ์มาควบคุมหรือปิดกั้น
ตัวอย่างเช่น ผู้บริหารฝ่ายปฏิบัติการของโรงพยาบาลแห่งหนึ่ง (COO) ต้องประกาศเลิกจ้างพนักงาน หลังโครงการที่ตนผลักดันประสบกับภาวะขาดทุนอย่างหนัก ทำให้ต้องปรับลดงบประมาณอย่างมาก แทนที่จะมอบหมายให้ฝ่าย HR ส่งข่าวแทน เขากลับเลือกเผชิญหน้ากับพนักงานด้วยตนเอง รับผิดชอบต่อสถานการณ์ และอยู่กับความรู้สึกของทีมแม้จะต้องเผชิญกับความผิดหวัง ความโกรธ หรือความเสียใจจากพนักงานก็ตาม
การอยู่ตรงนั้นอย่างมีสติ แม้จะไม่สามารถลบความเจ็บปวดได้ แต่สามารถรักษาความน่าเชื่อถือ แสดงความรับผิดชอบ และเริ่มสร้างความไว้วางใจใหม่
ตัวอย่างของการขาดความกล้าทางอารมณ์
- ผู้นำที่หลีกเลี่ยงการเผชิญหน้ากับข่าวร้าย เช่น ซีอีโอบางองค์กรที่รู้ว่าจะต้องประกาศปิดสาขาหรือปลดพนักงาน แต่เลือกให้ฝ่ายทรัพยากรบุคคลหรือผู้จัดการสายงานเป็นคนแจ้งแทน เพื่อป้องกันไม่ให้ตนรู้สึกไม่สบายใจและไม่ต้องรับแรงกดดันจากปฏิกิริยาของพนักงานโดยตรง
- หลีกเลี่ยงการยอมรับความผิดพลาด เช่น ผู้จัดการโครงการที่รู้ว่าการตัดสินใจของตนทำให้โครงการล้มเหลว แต่เลือกใช้คำพูดปัดความรับผิดชอบ เช่น “เรื่องแบบนี้มันเกิดขึ้นได้” แทนที่จะพูดอย่างตรงไปตรงมาและอธิบายสิ่งที่จะทำเพื่อแก้ไข หรือบางคนก็กล่าวโทษไปที่ปัจจัยภายนอกแทน หรือ อ้างพระศุกร์เข้าพระเสาร์แทรก เพราะไม่ยอมรับความผิดพลาดของตนเอง
- เปลี่ยนเรื่อง หรือ “ปิดประตู” ต่อความรู้สึกของทีม เช่น ในการประชุมเมื่อทีมแสดงความกังวลต่อปัญหาโครงการ ผู้นำรีบตัดบทเปลี่ยนหัวข้อหรือสั่งให้หยุดพูดเรื่องนี้ เพื่อหลีกเลี่ยงการเผชิญหน้า และความรู้สึกถูกตำหนิ
วิธีสร้างความกล้าทางอารมณ์
- แสดงออกซึ่งความรู้สึกของตน แต่ไม่ใช่ก้าวร้าว
ความกล้าทางอารมณ์ไม่ใช่การระบายความรู้สึกทั้งหมดให้คนอื่นอย่างก้าวร้าว แต่คือการแสดงออกอย่างตั้งใจในความรู้สึกของตนเอง อย่างเหมาะสม เพื่อช่วยให้เกิดความชัดเจนในสิ่งที่พูดคุยกัน - สังเกต ระบุ และตั้งหลักกับอารมณ์
ก่อนการประชุมหรือสถานการณ์ตึงเครียด ลองเขียนอารมณ์ที่รู้สึกอยู่ 3 คำ และเลือกพูดอย่างน้อย 1 คำ เพื่อช่วยให้การสื่อสารตรงไปตรงมา เช่น “เรื่องนี้ไม่เป็นไปอย่างที่หวัง และผมขอรับผิดชอบเต็มที่” - ใช้ความรู้สึกเป็นสะพานเชื่อม ไม่ใช่กำแพง
การแชร์ความรู้สึกอย่างตรงไปตรงมาจะช่วยให้คนรอบข้างเข้าใจเจตนาที่แท้จริง เห็นความโปร่งใส และเกิดความเชื่อมโยงทางใจ ส่งผลให้การทำงานร่วมกันมีความไว้วางใจและความร่วมมือมากขึ้น
ผู้นำที่มีความกล้าทางอารมณ์จะไม่หลีกเลี่ยงความรู้สึกยาก ๆ แต่จะอยู่กับมันอย่างมีสติและใช้เป็นพลังในการตัดสินใจอย่างซื่อสัตย์และสอดคล้องกับคุณค่า นี่คือรากฐานของความน่าเชื่อถือ ความรับผิดชอบ และความไว้วางใจที่ยั่งยืน
ใส่ความเห็น