เทคนิคการบริหารลูกน้อง ที่อายุคราวแม่

ในโลกของการทำงานยุคใหม่ที่เต็มไปด้วยความหลากหลาย หนึ่งในความท้าทายที่ผู้นำหลายคนเจอคือการบริหาร “ลูกน้องที่อายุมากกว่าเรา” หรือที่คนไทยเราเรียกติดปากว่า “อายุคราวแม่” ซึ่งไม่ใช่เรื่องง่ายเลย เพราะคนกลุ่มนี้มีประสบการณ์ชีวิตและประสบการณ์ทำงานที่โชกโชน การจะ “สั่ง” หรือ “สอน” กันตรงๆ อาจไม่ใช่แนวทางที่ได้ผลดีเสมอไป

1. เข้าใจ “โลกของเขา” ก่อน “โลกของเรา”

หัวใจสำคัญข้อแรกคือการ “เข้าใจ” ครับ การที่เขามีอายุและประสบการณ์มากกว่า ไม่ได้แปลว่าเขา “รู้เยอะกว่า” เราในทุกเรื่อง แต่แปลว่าเขามี “มุมมอง” และ “ประสบการณ์” ที่แตกต่างออกไป ซึ่งเป็นสิ่งที่เราไม่มี การเข้าไปทำความเข้าใจว่าเขามีความคาดหวังอะไร มีความถนัดอะไร และมีจุดแข็งตรงไหน จะช่วยให้เราวางแนวทางในการทำงานร่วมกันได้ดีขึ้น

• อย่ารีบด่วนสรุป อย่าเพิ่งคิดว่าเขา “หัวโบราณ” หรือ “ปรับตัวไม่ได้” ลองเปิดใจรับฟังความคิดเห็นของเขาอย่างตั้งใจก่อนเสมอ
• เรียนรู้จากเขา มองว่าการมีลูกน้องที่อายุมากกว่าคือโอกาสทองที่เราจะได้เรียนรู้จากประสบการณ์จริงของเขา ไม่ว่าจะเป็นเรื่องงาน เรื่องชีวิต หรือเรื่องการแก้ปัญหา
• ให้เกียรติอย่างจริงใจ ตระหนักว่าพวกเขามีประสบการณ์ชีวิตและการทำงานที่สั่งสมมานาน ซึ่งเป็นสิ่งที่มีค่า การให้ความเคารพในฐานะผู้มีอาวุโสจะช่วยเปิดใจพวกเขาได้มาก

2. ใช้ “บารมีทางใจ” ไม่ใช่ “บารมีทางตำแหน่ง”

ในสถานการณ์นี้ การใช้อำนาจตามตำแหน่งอาจไม่ได้ผลดีเท่าที่ควร เพราะคนที่มีประสบการณ์สูงมักจะให้ความเคารพกับ “ความสามารถ” และ “ความเป็นผู้นำ” ที่แท้จริง มากกว่าแค่ “ตำแหน่ง” การสร้าง “บารมีทางใจ” หรือ “ความน่าเชื่อถือ” จึงเป็นสิ่งสำคัญ

• แสดงออกถึงความเป็นมืออาชีพ: ไม่ว่าคุณจะอายุน้อยกว่าแค่ไหน การแสดงออกถึงความรับผิดชอบ ความรู้ความสามารถในงาน และความมุ่งมั่น จะสร้างความเชื่อถือได้เป็นอย่างดี
• เป็นแบบอย่างที่ดี: ทำตัวให้เป็นผู้นำที่น่าเคารพ ทั้งในด้านวินัย ความรับผิดชอบ และการแก้ปัญหา
• ความสม่ำเสมอคือหัวใจ: การที่คุณแสดงออกถึงความเป็นผู้นำที่ดีอย่างสม่ำเสมอ จะสร้างความไว้วางใจและทำให้ลูกน้องเคารพคุณจากใจจริง

3. “โค้ช” มากกว่า “สั่ง” “ถาม” มากกว่า “บอก”

ใช้บทบาทของผู้นำในฐานะ “โค้ช” การโค้ชคือการกระตุ้นให้คนคิดเอง ค้นหาทางออกด้วยตัวเอง ซึ่งเหมาะมากกับการบริหารลูกน้องที่อายุมากกว่า เพราะเป็นการให้เกียรติและดึงศักยภาพของเขาออกมา

• ใช้คำถามปลายเปิด แทนที่จะบอกว่า “พี่ต้องทำแบบนี้” ลองถามว่า “พี่คิดว่าถ้าเราเจอปัญหานี้ เราน่าจะมีวิธีจัดการยังไงดีครับ/คะ” หรือ “จากประสบการณ์ของพี่ มีอะไรที่พี่อยากจะแนะนำเพิ่มเติมไหม” เพื่อเป็นการกระตุ้นความคิด และให้เกียรติเขา ทำให้เขารู้สึกว่ามีความสำคัญ
• รับฟังอย่างตั้งใจ: เมื่อเขาให้ความคิดเห็น ให้รับฟังอย่างตั้งใจ ไม่ต้องรีบโต้แย้ง หรือแสดงความไม่เห็นด้วยทันที
• ให้พื้นที่ตัดสินใจ: หากเป็นเรื่องที่เขาสามารถตัดสินใจเองได้ และไม่ส่งผลกระทบต่อภาพรวมมากนัก ลองให้เขาได้ตัดสินใจและเป็นเจ้าของผลลัพธ์นั้นดู

4. ชื่นชมใน “คุณค่า” และ “ประสบการณ์”

ทุกคนต้องการการยอมรับครับ โดยเฉพาะคนที่มีประสบการณ์สูง การชื่นชมในสิ่งที่เขามีและสิ่งที่เขาทำได้ดี เป็นเหมือนการเติมเต็มพลังให้เขา และทำให้เขารู้สึกว่าตัวเองมีคุณค่าและเป็นส่วนหนึ่งของทีม

• ชื่นชมอย่างจริงใจและเฉพาะเจาะจง: แทนที่จะบอกว่า “พี่เก่งจัง” ลองระบุให้ชัดเจนว่า “พี่ครับ/คะ ผม/หนูชื่นชมมากเลยที่พี่สามารถแก้ไขปัญหานี้ได้อย่างรวดเร็ว ด้วยประสบการณ์ของพี่นี่แหละที่ช่วยเราได้มาก”
• ให้เกียรติในฐานะ “ผู้รู้”: ในบางสถานการณ์ ลองให้เขาได้ทำหน้าที่เป็น “พี่เลี้ยง” หรือ “ผู้สอน” ให้กับน้องๆ ในทีม เพื่อดึงศักยภาพและสร้างความภาคภูมิใจให้กับเขา
• เปิดโอกาสให้เรียนรู้สิ่งใหม่ๆ: แม้จะมีประสบการณ์สูง แต่หลายคนก็ยังเปิดใจเรียนรู้สิ่งใหม่ๆ ลองให้โอกาสเขาได้พัฒนาทักษะใหม่ๆ หรือเข้าร่วมโปรเจกต์ที่ท้าทาย

5. สื่อสารอย่าง “โปร่งใส” และ “เปิดอก”

ความเข้าใจผิดมักเกิดจากการสื่อสารที่ไม่ชัดเจน หรือการไม่กล้าพูดตรงๆ กับคนอายุมากกว่า การสื่อสารอย่าง “โปร่งใส” และ “เปิดอก” แต่ยังคงไว้ซึ่งความสุภาพและให้เกียรติ จะช่วยลดความขัดแย้งและสร้างความเข้าใจที่ดี

• อธิบายเหตุผลเสมอ: หากมีการเปลี่ยนแปลง หรือมีเรื่องที่ต้องแก้ไข ให้พูดคุยและอธิบายเหตุผลเบื้องหลังให้ชัดเจน
• ให้ฟีดแบ็คอย่างสร้างสรรค์: หากจำเป็นต้องให้ฟีดแบ็คเชิงลบ ให้เน้นที่พฤติกรรมหรืองาน ไม่ใช่ที่ตัวบุคคล และให้ฟีดแบ็คในที่ส่วนตัวเสมอ
• มี “เซนส์” ในการสื่อสาร: เลือกใช้คำพูดที่เหมาะสม หลีกเลี่ยงคำพูดที่อาจฟังดูเป็นการสั่งสอน หรือดูหมิ่นประสบการณ์ของเขา

การบริหารลูกน้องที่มีอายุมากกว่า ไม่ได้อยู่ที่การ “ควบคุม” แต่คือการ “ร่วมมือ” การใช้ใจนำทาง เข้าใจในคุณค่าของประสบการณ์ และใช้เทคนิคการสื่อสารที่เหมาะสม จะช่วยให้คุณสามารถดึงศักยภาพของ “คนเก่า” ให้สร้างผลงานที่ยอดเยี่ยมใน “โลกใหม่” ได้อย่างแน่นอนครับ