นิทานสอนใจ ความว่างเปล่าที่แท้จริง

วันนี้เอานิทานเซนสอนใจดี ๆ มาให้อ่านอีกหนึ่งเรื่องนะครับ อย่างน้อยก็เป็นเรื่องราวที่ปรับปรุงและยกระดับจิตใจของเราได้บ้าง ลองอ่านดูนะครับ

ครั้งหนึ่ง มีลูกศิษย์หนุ่มเดินทางมาเยี่ยมอาจารย์เซนที่วัดบนภูเขา หลังจากใช้เวลาหลายวันฝึกสมาธิและศึกษาหนังสือหลายเล่ม ลูกศิษย์ก็ยังรู้สึกว่าตนเองไม่สามารถเข้าใจแก่นแท้ของเซนได้ จึงตัดสินใจถามอาจารย์ว่า

“อาจารย์ครับ เซนคืออะไร?”

อาจารย์เซนมองลูกศิษย์นิ่ง ๆ แล้วตอบว่า “เซนคือความว่างเปล่า”

ลูกศิษย์รู้สึกประหลาดใจและถามต่อ “แล้วผมควรทำอย่างไรเพื่อให้บรรลุความว่างเปล่านี้ครับ?”

อาจารย์ยิ้มและกล่าวว่า “ถ้าเธอทำให้การบรรลุความว่างเปล่าเป็นเป้าหมาย เธอจะไม่มีวันไปถึง”

ลูกศิษย์ฟังแล้วยิ่งสับสนมากขึ้น จึงตัดสินใจใช้เวลาอีกหลายวันนั่งสมาธิและพยายามทำให้จิตใจว่างเปล่า แต่ยิ่งพยายามมากเท่าไร จิตใจของเขาก็ยิ่งเต็มไปด้วยความคิดและความกังวล

วันหนึ่ง ลูกศิษย์รู้สึกท้อแท้และไปหาอาจารย์อีกครั้งเพื่อขอคำแนะนำเพิ่มเติม เขาบอกว่า “อาจารย์ ผมพยายามทำให้จิตใจว่างเปล่า แต่ยิ่งพยายามเท่าไร ผมยิ่งรู้สึกสับสนและไม่สงบ”

อาจารย์หัวเราะเบา ๆ แล้วพูดว่า “เจ้ากำลังยึดติดกับความคิดที่ว่าความว่างเปล่าคือสิ่งที่เจ้าต้องการไปถึง แต่ความว่างเปล่านั้นไม่ใช่เป้าหมาย มันเป็นเพียงสิ่งที่มีอยู่ในปัจจุบัน ถ้าเจ้าปล่อยวางความต้องการที่จะเข้าใจและควบคุมทุกสิ่ง จิตใจของเจ้าจะค่อย ๆ ว่างเปล่าไปเอง”

ลูกศิษย์เริ่มเข้าใจ และเขาได้ละวางความพยายามที่จะบรรลุความว่างเปล่า แทนที่จะพยายามอย่างหนัก เขาเพียงแค่เฝ้าดูความคิดและอารมณ์ของตนเองโดยไม่ยึดติด หลังจากเวลาผ่านไป จิตใจของเขาก็ค่อย ๆ สงบและว่างเปล่าตามธรรมชาติ

ข้อคิด

การพยายามที่จะควบคุมหรือทำให้บางสิ่งเกิดขึ้นโดยการยึดติดกับเป้าหมายจะกลายเป็นอุปสรรคในการเข้าใจความจริง ความว่างเปล่าไม่สามารถบรรลุได้ด้วยความพยายาม แต่เกิดขึ้นเมื่อเราเรียนรู้ที่จะปล่อยวางและเปิดรับสิ่งที่เป็นอยู่ในปัจจุบัน