บริษัทไม่มีแผนกลยุทธ์ของบริษัท แล้ว HR จะวางแผนกลยุทธ์ด้าน HR ได้หรือไม่

มีหลายองค์กรในประเทศไทยที่คาดหวังให้ HR มีแผนกลยุทธ์ทางด้าน HR ในองค์กร แต่พอไปสอบถามผู้บริหารระดับสูงขององค์กรในเรื่องของ เป้าหมาย และแผนกลยุทธ์ของบริษัท ผู้บริหารกลับบอกว่า “ยังไม่มี” แล้ว HR จะวางแผนกลยุทธ์ทางด้าน HR ได้อย่างไร

ในสถานการณ์แบนี้ ที่องค์กรไม่มีแผนกลยุทธ์ขององค์กร ถือว่าเป็นความท้าทายอย่างสูง สำหรับการจัดทำแผนกลยุทธ์ด้าน HR  อย่างไรก็ดี ยังพอมีแนวทางที่ HR สามารถนำไปใช้เพื่อสร้างแผนกลยุทธ์ที่มีประสิทธิภาพ ดังนี้

1. ทำความเข้าใจเป้าหมายขององค์กร แม้ว่าองค์กรจะไม่มีแผนกลยุทธ์อย่างเป็นทางการ แต่ก็มักจะมีภาพคร่าว ๆ ของเป้าหมายองค์กรอยู่บ้าง มิฉะนั้นคงไม่จัดตั้งองค์กรนี้ขึ้นมาอย่างแน่นอน ซึ่งฝ่ายทรัพยากรบุคคลควรเริ่มต้นด้วยการทำความเข้าใจถึงที่มาที่ไปของธุรกิจ สินค้า หรือ บริการที่ขาย อย่างน้ององค์กรก็ต้องการผลกำไร และยอดขายเข้ามา ก็ต้องมาคิดต่อไปว่า ยอดขายและผลกำไรที่ต้องการนั้น จะมาได้ด้วยวิธีใดบ้าง ก็น่าจะพอได้กลยุทธ์คร่าว ๆ ขององค์กรแม้จะไม่ได้เขียนเอาไว้ก็ตาม

2. วิเคราะห์สภาพแวดล้อมภายในและภายนอก สิ่งต่อไปที่ HR จะต้องทำต่อก็คือ การวิเคราะห์สภาพแวดล้อมทั้งภายในและภายนอกองค์กร โดยใช้แนวทาง SWOT จะช่วยให้ HR เข้าใจถึงจุดแข็ง จุดอ่อน โอกาส และ อุปสรรค  ที่องค์กรเผชิญอยู่ อาจจะมีการพูดคุยกับผู้บริหารระดับสูง อาจจะมีการจัดทำ Workshop เพื่อให้ได้ข้อมูลเหล่านี้เพิ่มเติมก็จะเป็นประโยชน์ต่อการกำหนดกลยุทธ์ HR ที่เหมาะสมมากขึ้น

3. กำหนดยุทธศาสตร์ HR ที่สอดคล้องกับ เป้าหมาย และ สภาพแวดล้อม เมื่อ HR เข้าใจถึงเป้าหมาย และ สภาพแวดล้อมในด้านต่าง ๆ ขององค์กรแล้ว ก็น่าจะพอที่จะกำหนดยุทธศาสตร์ HR ที่สอดคล้องกันได้ เช่น ปีนี้จะต้องหาคนแบบไหนเข้ามา จะต้องพัฒนาทักษะอะไรเพิ่มเติมบ้างจากเดิม ต้องปรับปรุงระบบ HR ในด้านใด เพื่อที่จะทำให้พนักงานอยากทำงานกับองค์กร และอยากสร้างอนาคตให้กับองค์กร ฯลฯ

4. พัฒนากิจกรรมและโครงการ HR ที่สนับสนุนกลยุทธ์ จากนั้น ก็ดำเนินการวางแผนปฏิบัติการ โดยการพัฒนากิจกรรม และโครงการต่าง ๆ ที่สนับสนุนกลยุทธ์ HR ที่กำหนดในแต่ละปี กิจกรรมเหล่านี้อาจรวมถึง การสรรหาพนักงาน การฝึกอบรมและพัฒนา การบริหารผลงาน การบริหารค่าตอบแทน และ การส่งเสริมสวัสดิการ เป็นต้น

5. วัดผลและประเมินผลกลยุทธ์ HR สิ่งสำคัญที่ต้องดำเนินการต่อ ก็คือต้องมีการกำหนดวิธีการวัดผล และประเมินผลกลยุทธ์ HR ที่กำหนดไว้ เป็นระยะ ๆ เพื่อติดตามความคืบหน้า และ ดูว่า ผลลัพธ์ที่ได้นั้นสามารถตอบเป้าหมายที่กำหนดไว้ได้มากน้อยเพียงใด

แม้ว่าองค์กรจะไม่มีแผนกลยุทธ์องค์กรโดยรวม แต่ฝ่ายทรัพยากรบุคคลก็ยังสามารถสร้างแผนกลยุทธ์ด้าน HR ที่มีประสิทธิภาพได้ โดยทำตามแนวทางที่กล่าวมาข้างต้น

ลองมาดูตัวอย่างเล็ก ๆ กัน

สมมติว่าองค์กรไม่มีแผนกลยุทธ์องค์กรโดยรวม แต่ฝ่ายทรัพยากรบุคคลทราบว่า ผู้บริหารต้องการขยายธุรกิจไปยังตลาดใหม่ ในสถานการณ์นี้ ฝ่ายทรัพยากรบุคคลสามารถกำหนดยุทธศาสตร์ HR ที่มุ่งเน้นไปที่การสรรหาพนักงานที่มีทักษะและประสบการณ์ที่จำเป็นสำหรับการขยายธุรกิจ ฝ่ายทรัพยากรบุคคลยังสามารถพัฒนากิจกรรมการฝึกอบรมเพื่อเตรียมความพร้อมให้กับพนักงานปัจจุบันสำหรับบทบาทใหม่ในตลาดใหม่ได้ด้วยเช่นกัน

โดยสรุป:   แม้ว่าองค์กรจะไม่มีแผนกลยุทธ์องค์กรโดยรวม แต่ฝ่ายทรัพยากรบุคคลก็ยังสามารถวางแผนกลยุทธ์ทางด้าน HR ขององค์กรได้ครับ