Coaching วิธีการพัฒนาพนักงานที่ดี แต่อาจจะใช้ไม่ได้ผลเสมอไป

ยุคสมัยแห่งการ Reskills Upskills องค์กรต่าง ๆ ต่างก็พยายามออกแบบและวางระบบการพัฒนาพนักงานของตนเองกันอย่างเต็มที่ พยายามนำเอาเครื่องมือในการพัฒนาพนักงานเข้ามาใช้งานกันอย่างจริงจังมากขึ้นกว่าในอดีตที่ผ่านมา โดยเฉพาะเรื่องของการ Coaching เป็นอีกเครื่องมือหนึ่งที่ได้รับความนิยมอย่างมากมาย ถึงกับว่า บางองค์กรมองการ Coaching เป็นทางออกสุดท้ายในการพัฒนาพนักงานกันเลยทีเดียว

ในทางปฏิบัติ ผู้จัดการ และพนักงานทุกคนที่ทำงานในบริษัทนั้น สามารถเป็น Coach และถูกคนอื่น Coach ได้ทุกคนจริง ๆ หรือเปล่า

ที่ถามแบบนี้ก็เพราะว่า เห็นหลายองค์กรนำเอาการ Coaching ไปใช้จริงแล้ว ไม่ค่อยได้ผลลัพธ์ที่ดีเท่าไหร่ แม้ว่าจะมีการให้เทคนิคในการ Coach แก่ผู้จัดการทุกระดับกันไปเรียบร้อย บางองค์กรถึงกับมีการสอบ และ Certify Coach กันภายในองค์กรเลยก็มี แต่ผลที่ได้ออกมาก็คือ เหล่าบรรดาหัวหน้างาน และผู้จัดการก็ยังไม่ยอม Coach ลูกน้องสักเท่าไร หรือบางครั้งก็อ้างว่าไม่มีเวลา แค่เวลาทำงานของตนเองก็ไม่พออยู่แล้ว แถมยังจะต้องมานั่ง Coach ลูกน้องอีก คำตอบที่ได้ในลักษณะนี้ถือเป็นข้ออ้างที่สุดคลาสสิคเลยครับ แต่จริงๆ แล้วมันมีเหตุผลทึ่ลึกกว่านั้นนะครับ

ลูกน้องหลายคน ก็ไม่อยากให้ผู้จัดการของตนสอนงาน ก็มีเยอะ บางคนเข้าไปให้นายสอนงานแบบเข้าหูซ้ายทะลุหูขวา บางคนก็ทำเป็นพิธีไป เพื่อที่จะได้ไม่มีปัญหาตามมา สุดท้าย การสอนงานก็ไม่ได้ผลอย่างที่องค์กรต้องการ

ทำไมถึงเป็นแบบนั้นไปได้ เหตุผลก็คือ คนเราทุกคนไม่สามารถเป็น Coach และถูก Coach ได้ทุกคน คุณสมบัติของคนที่สามารถสอนงานคนอื่นได้ และยอมให้คนอื่นสอนงานได้นั้นมีอะไรบ้างมาดูกันครับ

• ต้องเป็นคนที่ยอมรับการเปลี่ยนแปลงต่างๆ ได้ง่าย คนที่จะ Coach และถูก coach ได้ดีนั้น จะต้องเป็นคนที่ยอมรับการเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นได้อย่างเต็มใจ และยินดีที่จะปรับตัวเองให้เข้ากับการเปลี่ยนแปลงนั้นได้ ในทางตรงกันข้าม คนที่ไม่ค่อยยอมเปลี่ยนแปลงอะไรเลย ไม่ยอมเข้าใจอะไรเลย แถมยังไม่ชอบที่จะปรับปรุงหรือเปลี่ยนแปลงในสิ่งที่ตนเองทำ คนแบบนี้จะไม่สามารถสอนคนอื่นได้ เพราะไม่มีอะไรไปสอน และก็ไม่สามารถที่จะถูกสอนได้ เพราะไม่ยอมรับการเปลี่ยนแปลงนั่นเอง

• ตัองเป็นคนที่เปิดใจยอมรับข้อมูลเกี่ยวกับตัวเองได้ คนที่จะ Coach และถูก coach ได้ดีนั้น จะต้องเป็นคนที่เปิดใจกว้าง ใครให้ข้อมูลอะไรเกี่ยวกับตัวเองทั้งในแง่ดี หรือไม่ดีก็ตาม จะต้องเปิดใจรับฟัง และยอมรับข้อมูลนั้นอย่างเต็มใจ เพราะว่าข้อมูลเหล่านี้เป็นสิ่งที่ทำให้เราสามารถพัฒนาตนเองได้อย่างรวดเร็ว คนที่จะสอนคนอื่นได้ จะต้องเปิดใจรับฟังคนอื่นด้วยความเต็มใจ ยอมรับความผิดพลาดที่ตนเองทำได้อย่างเปิดอก และคนที่จะให้คนอื่นสอนงานได้ดี ก็ต้องเป็นคนที่เปิดใจกว้างรับฟังคนที่มาสอนงานเราอย่างเต็มใจเช่นกัน ไม่ใช่ทำตัวเป็นคนที่รู้ไปหมดซะทุกเรื่อง ใครพูดอะไรไม่ดีเกี่ยวกับเรา ก็ไม่ยอมรับ เพราะคิดว่าตัวเองดีอยู่ตลอดเวลา แบบนี้เป็น Coach และ ถูก Coach ไม่สำเร็จอย่างแน่นอน

• เป็นคนที่มีความยินดี และต้องการเรียนรู้จากความสำเร็จของผู้อื่นจริง ๆ คนที่จะ Coach และถูก Coach ได้ดีนั้นต้องไม่เป็นคนขี้อิจฉาในความสำเร็จของคนอื่น แต่จะเป็นคนที่ยินดีในความสำเร็จของคนอื่น และศึกษาว่าเขาทำอย่างไรที่ทำให้เขาประสบความสำเร็จได้ เพื่อที่จะเรียนรู้และนำมาปรับปรุงตนเอง จะได้ไม่ต้องลองผิดลองถูกเอง เพราะคนอื่นเขาลองมาให้แล้ว เราก็นำสิ่งที่เขาทำมาปรับใช้เพื่อที่จะได้ประสบความสำเร็จได้แบบเขาบ้าง ในทางตรงกันข้าม คนที่ขี้อิจฉา และไม่ค่อยยอมรับในความสำเร็จของผู้อื่นนั้น จะเป็นคนใจแคบ และไม่เปิดรับแนวทางใหม่ๆ คนแบบนี้เป็น Coach ก็ไม่ได้ และเป็นคนถูก Coach ก็ยาก เพราะไม่ยอมรับคนอื่นนั่นเองครับ

• เป็นคนเก่ง ที่ได้รับความเชื่อถือจากพนักงานในองค์กรเป็นส่วนใหญ่ คนที่จะ Coach และ ถูก Coach ได้ดี และไม่มีปัญหาจะต้องเป็นคนที่มีความสัมพันธ์ที่ดีกับบุคคลต่าง ๆ ในองค์กร เป็นคนที่ได้รับความเชื่อมั่น เชื่อถือมากพอสมควร และด้วยความรู้สึกเชื่อมั่น หรือ Trust นั้น จะทำให้คนที่เป็น Coach หรือคนที่ถูก Coach นั้น เกิดความเต็มใจที่จะเรียนรู้ และเต็มใจที่จะสอน ผลลัพธ์ก็จะออกมาดีกว่า

เมื่อเข้าใจเหตุผลข้างต้นแล้ว การที่องค์กรของเราพยายามพัฒนาหัวหน้างาน และผู้จัดการให้เป็น Coach ที่ดีนั้น เราจับเขาไปเรียน หรือฝึกอบรมเรื่องของ Coaching อย่างเดียวไม่พอครับ องค์กรจะต้องส่งเสริมและสนับสนุนให้คนกลุ่มนี้เปลี่ยนแปลงพฤติกรรมของตนเองก่อนเลย นั่นก็คือ พฤติกรรมในการเปิดใจยอมรับความจริง ยอมรับความคิดเห็นของผู้อื่น และเป็นคนที่ทำตัวเหมือนถ้วยน้ำที่น้ำไม่เต็มเสมอ นี่คือสิ่งที่จะต้องพัฒนาพร้อมๆ ไปกับการเรียนรู้เรื่องเทคนิคในการ Coaching ครับ เพราะลำพังเทคนิคต่างๆ นั้น มันไม่ยากหรอกครับ สิ่งที่ยากก็คือทำตัวให้เหมือน 4 ข้อข้างต้นนั่นแหละครับ ถ้าทำได้ ท่านจะเป็น Coach ที่ดีมาก และยังเป็นคนที่สามารถถูก Coach ได้อย่างดีอีกด้วย