การทำงานแบบยืดหยุ่น นอกจาก Hybrid Working แล้วยังมีอะไรที่ยืดหยุ่นได้อีกบ้าง

นอกจากเรื่องของการทำงานแบบ Hybrid ซึ่งช่วงนี้น่าจะถูกพูดถึงกันเยอะมากขึ้นว่า หลังจากที่เลิก Lock Down และเริ่มอยู่กับโควิด19 ได้มากขึ้น มีมาตรการต่างๆ ออกมาเพื่อให้อยู่ร่วมกันกับเชื้อโรคได้อย่างปลอดภัยอย่างไรนั้น เรื่องของการทำงานแบบผสมผสาน แบบ Hybrid นั้นก็เริ่มมีการนำมาปรับใช้ในการทำงานจริงมากขึ้น จากเดิมที่พนักงานต้องเข้าทำงานในออฟฟิศแบบ 100% ก็เริ่มให้มีเข้าบ้าง และทำงานจากที่บ้านบ้าง หลายแห่งก็กำหนดขึ้นเป็นนโยบายที่ชัดเจนเพื่อให้พนักงานสามารถปฏิบัติได้จริง

อย่างไรก็ดีนอกจากการทำงานแบบ Hybrid ที่เน้นแต่เรื่องของสถานที่ทำงานที่ยืดหยุ่นแล้ว ในต่างประเทศเองก็เริ่มมีการนำเอาการทำงานแบบยืดหยุ่นมาใช้เพิ่มเติมในช่วงสถานการณ์โควิด และดูเหมือนว่าจะใช้งานได้ดี และน่าจะมีการใช้งานต่อไปหลังจากที่โควิดดีขึ้น การทำงานแบบยืดหยุ่นที่ว่านั้นมีเรื่องอะไรบ้างมาดูกันครับ

• Staggered hours เป็นการทำงานแบบสะสมชั่วโมงการทำงาน โดยนับจากเวลาเริ่มงาน และเลิกงาน โดยทำให้ยืดหยุ่นมากขึ้น เช่นพนักงานอาจจะเข้ามาทำงานวันนี้ตอนเที่ยง และสามารถทำงานได้เพียง 4 ชั่วโมง วันรุ่งขึ้นอาจจะทำงานได้ตั้งแต่เช้าจนเย็น และต่อช่วงหลังเลิกงานไปได้ (โดยไม่มีการคำนวณการทำงานล่วงเวลา) โดยจะสะสมเวลาทำงานไปจนครับจำนวนชั่วโมงการทำงานต่อสัปดาห์ของบริษัท แต่ส่วนใหญ่ที่ทำ กัน ก็จะให้พนักงานเลือกช่วงเวลาเข้าออกงานที่สะดวกในแต่ละวันจากนั้น ก็จะไม่ให้เปลี่ยนแปลง หรืออาจจะเปลี่ยนแปลงได้เดือนละ 1 ครั้ง ซึ่งการทำงานแบบนี้จะเหมาะสำหรับพนักงานที่ไม่สามารถทำงานที่บ้านได้ ต้องเข้าทำงานที่บริษัทอย่างเดียว เช่นงานในโรงงานที่ต้องผลิต 24 ชั่วโมง พนักงานที่ทำงาน admin ในโรงงานก็สามารถใช้วิธีการทำงานแบบนี้ได้ ก็พอที่จะทำให้เขาเกิดความยืดหยุ่นในเรื่องของเวลาการทำงานได้ แต่ก็ต้องมีมาตรการด้านการประสานงาน การทำงานในช่วงเวลาที่พนักงานไม่อยู่ว่าจะต้องทำอย่างไร หรือมีใครที่ทำแทนในช่วงเวลานั้นได้บ้าง

• Compressed hours เป็นการทำงานแบบยืดหยุ่นโดยคำนวณเวลาทำงานของพนักงานเป็นรายสัปดาห์ เช่น สัปดาห์หนึ่งต้องทำงาน 40 ชั่วโมง แต่ในแต่ละวันนั้น ถ้าพนักงานทำงานวันละ 10 ชั่วโมง ก็สามารถมาทำงาน 4 วันได้ ไม่ต้อง 5 วัน ซึ่งการทำงานยืดหยุ่นลักษณะนี้ ก็จะเหมาะกับพนักงานที่บ้านอยู่ไกล หรือ กรณีที่บริษัทมีการย้ายสถานที่ทำงานไกลจากบ้านพนักงานมากขึ้น ก็จัดให้มีการทำงานลักษณะนี้ขึ้นได้ เพื่อที่จะไม่ต้องเดินทางมาทำงานทุกวัน

• Annual hours มีการกำหนดจำนวนชั่วโมงการทำงานต่อปีไว้ และพนักงานก็สามารถที่จะจัดสรรเวลาการทำงานของตนเองว่าจะทำมากในช่วงใด และจะหยุดมากในช่วงใด แต่ขอให้ทั้งปีทำงานให้ครบตามจำนวนชั่วโมงที่กำหนดไว้ แนวการทำงานแบบนี้จะต้องมีการวางแผนล่วงหน้า และเหมาะสำหรับองค์กรที่มีการทำงานตลอดทั้งปี เช่น งานบริการที่ต้องเปิดให้บริการทุกวัน แต่พนักงานสามารถที่จะวางแผนการทำงานแบบยืดหยุ่นได้ว่าจะทำงานติดกันทุกวันในช่วงใด ช่วงใดที่จะไม่ทำงาน ของเพียงให้รวมทั้งปีได้ครบตามจำนวนที่กำหนดไว้

• Commissioned outcomes เป็นลักษณะการทำงานที่จะไม่มีการกำหนดเวลาทำงานต่อวัน หรือต่อสัปดาห์ แต่จะกำหนดผลลัพธ์ของงานที่จะต้องส่งมอบมากกว่า โดยจะมีการกำหนดวันส่งมอบ และเป้าหมายของงานที่ต้องส่งมอบ และจะให้อิสระพนักงานไปบริหารจัดการเวลาทำงานของตนเองในแต่ละวันเพื่อให้ได้ผลลัพธ์ของงานตามที่ตกลงกันไว้ ก็จะเหมาะกับงานขายสินค้า หรืองานโครงการ งานที่ต้องคิดและนำเสนอลูกค้า หรือแม้แต่งานออกแบบต่างๆ ก็พอที่จะใช้วิธีการนี้ได้อยู่เช่นกัน

ปี 2021 นี้เป็นปีที่พนักงานเริ่มที่จะเรียกร้องการทำงานแบบยืดหยุ่นมากขึ้น โควิด 19 ทำให้พนักงานตื่นตัวในเรื่องนี้ และองค์กรเองก็มีการปรับตัวเริ่มทำงานแบบยืดหยุ่นมาแล้วในช่วงปีที่ผ่าน ก็น่าจะพอทำให้เราเห็นว่า แบบไหนที่น่าจะทำมาใช้งานได้จริง

ในกรณีการทำงานแบบยืดหยุ่นนี้ วัตถุประสงค์จริงๆ ก็คือ เพื่ออำนวยความสะดวกในการทำงานให้กับพนักงานเป็นหลัก แต่เงื่อนไขที่สำคัญก็คือ ผลลัพธ์และผลผลิต รวมทั้ง Productivity จากการทำงานแบบยืดหยุ่นจะต้องได้คงที่เท่าเดิม หรือถ้าได้มากกว่าเดิมก็ยิ่งดี

กล่าวคือ พนักงานทำงานสะดวกสบายมากขึ้น และส่งผลทำให้ผลงานของพนักงานดีขึ้นกว่าเดิม

ผิดกับบางแห่งพนักงานสบายขึ้น สะดวกมากขึ้น แต่กลับทำให้ผลผลิตและผลงานของพนักงานลดลง แย่ลง อีกทั้งยังทำให้พฤติกรรมในการทำงานของพนักงานเริ่มขี้เกียจ และรักสบายมากขึ้น ถ้าเป็นแบบนี้แสดงว่าเราหาพนักงานได้ไม่เหมาะสมกับวิธีการทำงาน ก็คงต้องมีการกำหนดคุณสมบัติและพฤติกรรมหลักของพนักงานที่องค์กรต้องการให้ชัดเจน เพื่อให้การทำงานแบบยืดหยุ่นได้ผลลัพธ์ที่ดี คือ Win ทั้งพนักงาน และ Win ทั้งบริษัท