พนักงานผลงานแย่ ต้องทำอย่างไร

มีคำถามจากท่านผู้อ่านเข้ามาว่า หลังจากประเมินผลงานประจำปีแล้ว จะมีพนักงานที่มีผลงานแบบดีมาก ดี และก็ผลงานแบบที่เรารับไม่ได้ หรือผลงานแย่ เราจะทำอย่างไรกับพนักงานที่มีผลงานแย่ดี

ผมไม่แน่ใจว่า คำถามที่ว่า ทำอย่างไรนั้น จะกินความกว้างแคบมากน้อยแค่ไหนนะครับ ก็เลยขอตีความตามที่ผมเข้าใจว่า ทำอย่างไรในมุมของผมนั้น จะมี 2 ด้านหลักๆ ก็คือ

• การให้รางวัล พนักงานที่มีผลงานแย่ หรือผลงานไม่ได้อยู่ในเกณฑ์ที่องค์กรรับได้นั้น ก็ต้องได้รับรางวัลตอบแทนผลงานในระดับที่น้อยที่สุด หรือบางองค์กรอาจจะไม่ให้เลย ก็ยังสามารถทำได้ โดยเฉพาะองค์กรที่เน้นเรื่องของการตอบแทนพนักงานที่มีผลงานที่ดี ดังนั้น ถ้าพนักงานมีผลงานไม่ดี เรื่องของการให้รางวัลก็ต้องสะท้อนภาพของผลงานของเขาด้วยเช่นกัน เพื่อให้เกิดการเรียนรู้ว่า ถ้าปีถัดไปเขาสามารถที่จะพัฒนาผลงานให้ดีขึ้น รางวัลที่ได้ก็จะมากขึ้นไปตามผลงานที่ดีขึ้น

• การพัฒนา พนักงานที่มีผลงานไม่ดี สิ่งที่ต้องทำก่อนเรื่องอื่นเลยก็คือ ต้องมีการวางแผนพัฒนาเขาเพื่อให้ปีถัดไปพนักงานมีผลงานที่ดีขึ้น แต่ในทางปฏิบัติผมไม่ค่อยเห็นเรื่องการพัฒนามากนักในหลายองค์กร พอประเมินผลงานเสร็จ ปรับเงินเดือนเรียบร้อย ก็จบ กลับเข้าสู่ภาวะปกติ ก็คือ ทำงานเหมือนปีที่ผ่านมา โดยพนักงานที่มีผลงานไม่ดี ก็ไม่ได้รับการบอกกล่าวอะไรมากนัก รวมทั้งไม่ได้รับการวางแผนเพื่อการพัฒนาใดๆ เลย แต่นายคาดหวังว่า ปีนี้ผลงานต้องดีขึ้น คำถามก็คือ จะดีขึ้นได้อย่างไร ถ้าเขาไม่รู้ว่า ตนเองจะต้องพัฒนาในเรื่องอะไรบ้าง และนี่ก็เป็นอีกสาเหตุหนึ่งที่ทำให้พนักงานที่มีผลงานแย่ ก็จะแย่ไปทุกปี

คำว่า Performance Improvement Program ก็เกิดขึ้นสำหรับพนักงานที่จำเป็นต้องได้รับการพัฒนา ปรับปรุง เพื่อให้ผลงานดีขึ้นในปีถัดไป ซึ่งโปรแกรมการพัฒนานี้ ก็จะต้องวิเคราะห์ให้ออกว่า พนักงานคนนี้ มีจุดอ่อนในเรื่องอะไร สาเหตุอะไรที่ทำให้เขาผลงานออกมาไม่ดี ซึ่งก็จะกำหนดเป็นปัจจัยทางด้านความรู้ ทักษะ หรือพฤติกรรม อะไรที่จะต้องได้รับการพัฒนาก่อนหลังเพื่อให้ผลงานในปีถัดไปดีขึ้นให้ได้

ผมคิดว่า นี่คือสิ่งที่องค์กรต้องให้ความสำคัญสำหรับพนักงานที่มีผลงานไม่ดีในแต่ละปี เราไม่ควรปล่อยปละละเลย ให้ให้พนักงานทำงานกันไปตามยถากรรม โดยคาดหวังผลงานต้องดีขึ้น แต่กลับไม่มีแนวทางให้พนักงานว่าจะต้องพัฒนาในเรื่องอะไรบ้าง

สุดท้ายถ้าพัฒนาก็แล้ว วางแผนปรับปรุงความรู้ทักษะพฤติกรรมก็แล้ว ผ่านไป 2-3 ปี พนักงานยังไม่สามารถทำผลงานให้ดีขึ้นได้ ก็คงเหลือวิธีสุดท้ายก็คือ เขาน่าจะไม่เหมาะกับองค์กรของเรา ดังนั้น เราคงต้องปล่อยให้เขาไปหาสิ่งที่เหมาะสมกับเขา

การเก็บพนักงานที่มีผลงานไม่ดีไว้ โดยไม่มีมาตรการใดๆ เลยนั้น มันไม่เป็นผลดีต่อองค์กร และตัวพนักงานเอง องค์กรไม่ได้รับผลงานที่ดีขึ้น พนักงานเองก็ยังคงมีผลงานแย่อยู่เหมือนเดิม มันไม่มีอะไรที่ดีขึ้นเลย ดังนั้น ถ้าเราเปิดโอกาสให้เขาได้เปลี่ยนงาน เปลี่ยนสถานที่ทำงาน โอนย้ายงาน ฯลฯ ก็อาจจะทำให้พนักงานคนนั้นค้นพบตัวเอง และเป็นโอกาสที่จะทำให้เขามีผลงานที่ดีขึ้นก็ได้ครับ