ถ้าผู้จัดการยังคงใช้เครื่องมือการวัดผลงานในลักษณะแบบนี้ ก็ไม่มีทางแก้ไขปัญหาการประเมินผลงานได้

อย่างที่ทราบกันดีอยู่แล้วว่า ระบบการบริหารทรัพยากรบุคคลที่พนักงานบ่นว่าไม่ชอบมากที่สุดก็คือ ระบบการประเมินผลงาน ถึงเวลาที่จะต้องทำอะไรที่เกี่ยวข้องกับระบบประเมินผลงานทีไร ก็มักจะมีเสียงบ่นมาให้ได้ยินตลอด อีกทั้งก็มักจะไม่ได้รับความร่วมมือจากพนักงาน บางคนก็ยอมทำ แต่ก็ทำไปด้วยความจำเป็นเท่านั้น

ไม่มีใครในองค์กรมองเห็นความสำคัญของการประเมินผลงานกันเลยก็มี มีแต่เรื่อง มีแต่ตำหนิ มีแต่บ่นว่าทำให้เสียเวลาในการทำงาน อีกทั้งทำให้พนักงานหลายหมดกำลังใจในการทำงานอีกด้วย

ทำไมถึงเป็นแบบนั้น ท่านผู้อ่านพอทราบหรือไม่ครับ

สาเหตุหลักๆ ก็คือ การนำเอาระบบประเมินผลงานมาใช้ผิดทาง ไม่ได้ใช้ระบบอย่างถูกต้องตามวัตถุประสงค์ และเจตนารมณ์ของระบบประเมินผลมันเอง

• เอามาใช้เพื่อจับผิดพนักงาน ผู้จัดการส่วนใหญ่มักจะเอาระบบประเมินผลงานมาใช้ในการจับผิดพนักงานในทีม ใครที่ทำผิดมากที่สุดก็จะได้รับการว่ากล่าวตักเตือน ตำหนิติเตียนกันไป โดยที่พนักงานเองก็ไม่รู้ว่า จะแก้ไขอย่างไรให้มันดีขึ้น เพราะผู้จัดการไม่เคยบอก มีแต่ด่าๆๆ จากนั้นก็จบ ปีถัดไป ก็ผิดเหมือนเดิม แบบเดิม ที่เดิม เวลาเดิม และก็ถูกดุเหมือนเดิมอีก

• เอามาใช้ในการวิพาษณ์วิจารณ์ในทางลบ บางผู้จัดการก็นำเอาระบบประเมินผลงาน รวมถึงตัวชี้วัดผลงานมาใช้เพื่อที่จะหาเหตุในการวิพากษ์วิจารณ์พนักงานในทางลบมากกว่าที่จะนำมาใช้เพื่อประโยชน์ในการพัฒนาพนักงาน รวมทั้งเอามาใช้ในการเปรียบเทียบกันระหว่างพนักงานที่ทำงานตำแหน่งเดียวกัน ปกติคนเราไม่ค่อยปฏิเสธการวัดผลอยู่แล้ว เช่น ชีวิตปกติเราก็มีการวัดตัวเองหลายอย่าง เช่น เราชั่งน้ำหนักตัวเอง ก็คือ การวัดผลว่า น้ำหนักเราเป็นอย่างไร แต่ถ้ามีคนเอาน้ำหนักของเราไปเทียบกับอีกคนหนึ่ง ผมว่า ไม่มีใครชอบการกระทำแบบนี้แน่นอน สุดท้ายพนักงานก็เลยไม่ชอบเรื่องตัวชี้วัดผลงานไปอีก

• ตั้งเป้าหมายแต่ไม่มีการนำเอามาใช้จริง ผู้จัดการกับพนักงานต่างก็ถูกบังคับว่าแต่ละปีจะต้องมีการกำหนดเป้าหมายในการทำงานร่วมกัน จากนั้นก็จะใส่เป้าหมายที่กำหนดนี้ ลงในแบบฟอร์มในการบริหารผลงาน เพื่อที่จะเป็นจุดหมายร่วมกันในการทำงาน การวางแผน และการปฏิบัติงานในแต่ละวัน แต่ในทางปฏิบัติ เป้าหมายกลับไม่ได้เอามาใช้อะไร แค่เขียนไว้เฉยๆ ถึงเวลาประเมินผลงาน ผู้จัดการก็อาศัย ความสนิทสนม ความรู้สึกส่วนตัวเข้ามาประเมิน

• ไม่สามารถนำผลงานมาใช้ในการบริหารบุคคลด้านอื่นๆ ได้ ประโยชน์ของการประเมินผลงานนั้น มีมากมาย โดยเฉพาะในเรื่องของการนำมาวางแผนพัฒนาพนักงานได้อย่างชัดเจน เพราะถ้าเรากำหนดเป้าหมายชัดเจน รู้ว่าต้องการผลลัพธ์อะไร พนักงานจะต้องลงมือทำงานอย่างไร เพื่อให้ได้ผลลัพธ์ที่ต้องการนั้น เราจะรู้ว่า จริงๆ แล้วพนักงานทำตามที่เรากำหนดไว้หรือไม่ ทำแล้วได้ตามเป้าหมายหรือไม่ ถ้ายังไม่ได้ เราก็จะสามารถพิจารณาได้ว่า พนักงานแต่ละคนนั้น มีจุดอ่อนอะไร มีจุดแข็งอย่างไร เราก็สามารถนำเอาผลงานนั้นมาวางแผนในการพัฒนาพนักงานได้อย่างชัดเจน แต่ในชีวิตจริงของหลายๆ องค์กร กลับไม่มีการนำเอามาใช้อะไรเลย ประเมินเสร็จก็เก็บไป เอามาใช้ในการขึ้นเงินเดือนและโบนัส ซึ่งก็ตอบพนักงานไม่ได้อีกว่า มันเชื่อโยงกันอย่างไร

โดยวัตถุประสงค์ของการวัดผลงานนั้น มีขึ้นมาเพื่อที่จะใช้ในการบริหารจัดการงาน การทำงาน ให้ไปสู่เป้าหมาย ถ้าเราไม่สามารถกำหนดตัววัดผลงานได้ เราก็ไม่สามารถที่จะบริหารงานได้ตรงตามวัตถุประสงค์ของงาน และขององค์กรได้เลย ดังนั้น การวัดผลมีความสำคัญต่อความสำเร็จขององค์กรอย่างมาก เพราะทำให้เราเห็นแนวทางในการทำงาน ทำให้เราเห็นสิ่งที่ต้องพัฒนา และทำให้เราเห็นว่าเรากำลังไปถูกทางหรือไม่ และสุดท้ายก็คือทำให้เราประสบความสำเร็จได้

แต่ถ้าผู้จัดการ ผู้บริหาร และพนักงานยังไม่เห็นความสำคัญของการวัดผลงานที่แท้จริงแล้ว มันก็จะเกิดปัญหาวนเวียนในระบบนี้ไม่รู้จบสิ้น และเป็นระบบที่บั่นทอนกำลังใจในการทำงานของพนักงานลงไปได้อย่างมากมาย ถ้าไม่ลงมือแก้ไขและทำให้ถูกต้อง