สวัสดิการพนักงาน แนวโน้ม และเครื่องมือในการเก็บรักษาพนักงานที่ไม่ควรมองข้าม ตอนที่ 2 ความยืดหยุ่น

อย่างที่ทุกท่านน่าจะพอทราบกันดีอยู่ว่า ยุคนี้เป็นยุคแห่งเทคโนโลยี ทุกอย่างเชื่อมต่อถึงกันได้ทั้งหมด โลกทั้งใบอยู่ใกล้กันมาก จะห่างก็แค่เพียงระยะทางเท่านั้น แต่นั่นก็ไม่ใช่อุปสรรคในการติดต่อสื่อสารและการทำงาน ด้วยความก้าวหน้าทางเทคโนโลยี จึงเกิดผลกระทบกับวิธีการทำงาน และวิธีการใช้ชีวิตของคนในยุคปัจจุบัน ซึ่งต้องการความยืดหยุ่นในการใช้ชีวิต และการทำงานมากขึ้นเรื่อยๆ เรื่องของกฎระเบียบต่างๆ ต้องไม่เคร่งครัดจนเกินไป วิธีการทำงานก็เช่นกัน จะต้องมีความยืดหยุ่นมากกว่าในอดีต ซึ่งก็ส่งผลต่อระบบสวัสดิการพนักงานที่เปลี่ยนแปลงไปในทางที่มีความยืดหยุ่นมากขึ้นเรื่อยๆ

เมื่อพูดถึงความยืดหยุ่นทางด้านการทำงานและสวัสดิการ มันมีอะไรบ้างที่พอจะยืดหยุ่นกันได้ จนกลายเป็นสวัสดิการสมัยใหม่ที่สอดคล้องกับสไตล์การใช้ชีวิตของพนักงานในยุคนี้ได้บ้าง

• เวลาทำงานที่ยืดหยุ่น เรื่องนี้เป็นเรื่องแรกๆ เลยที่หลายองค์กรนำมาสร้างความยืดหยุ่นในการทำงาน ก็คือ ปรับเวลาเข้าออกงาน ให้มันยืดหยุ่น ไม่ต้องเข้างานเวลาเดียวกันทั้งหมดทุกคนก็ได้ โดยมีการกำหนดช่วงเวลาเข้างาน อาจจะตั้งแต่ 7โมงเช้า ถึง 9โมงเช้า ที่เป็นช่วงเวลาที่พนักงานสามารถที่จะเลือกเวลาเข้างานได้ เพื่อให้สอดคล้องกับสไตล์การใช้ชีวิตและครอบครัว พนักงานบางคนต้องไปส่งลูกเข้าเรียนแต่เช้าตรู่ แต่ไม่รู้จะไหน ก็ให้เข้างานเช้าหน่อย บ่ายก็เลิกเร็วหน่อยเพื่อที่จะไปรับลูกกลับบ้านได้ด้วย เป็นต้น

• วันทำงานที่ยืดหยุ่น เรื่องที่สองที่เริ่มมีหลายองค์กรมาประยุกต์ใช้ในเรื่องของความยืดหยุ่นก็คือ เรื่องของวันทำงาน แทนที่จะทำงานสัปดาห์ละ 5 วันตลอด ก็สร้างระบบที่ยืดหยุ่นมากขึ้น ก็คือ ให้นับชั่วโมงการทำงานต่อวันไว้ด้วย เช่น สัปดาห์หนึ่งจะต้องทำงาน 40 ชั่วโมง แต่ถ้าพนักงานยินดีทำงาน 10 ชั่วโมงต่อวัน ก็จะทำงานแค่เพียง 4 วันต่อสัปดาห์เป็นต้น วิธีนี้ฝรั่งเริ่มใช้กันมากขึ้น แต่บ้านเรายังไม่ค่อยเห็นเท่าไหร่

• สถานที่ทำงานที่ยืดหยุ่น ก็คือ พนักงานไม่จำเป็นที่จะต้องเข้ามาทำงานในบริษัททุกวัน อาจจะอนุญาตให้พนักงานสามารถทำงานนอกบริษัทได้สัปดาห์ละ 1-2 วัน ที่เหลือจะต้องเข้ามาประชุม และทำงานกับเพื่อนร่วมงานในบริษัท วิธีนี้ก็จะทำให้พนักงานสามารถใช้เวลากับครอบครัว หรือเรื่องส่วนตัวได้ โดยที่สามารถทำงานไปด้วยได้ บางลักษณะงานก็สามารถที่จะทำงานที่บ้านได้เลยก็มี

• การแต่งกายที่ยืดหยุ่น เรื่องของแบบฟอร์มในการทำงาน ก็เริ่มที่จะยืดหยุ่นมากขึ้น บางองค์กรก็ให้อิสระพนักงานในการแต่งกาย จะแต่งกายอย่างไรก็ได้มาทำงานในบางวันที่ไม่ต้องพบลูกค้าเป็นต้น ก็คือไม่จำเป็นที่จะต้องแต่งกายเรียบร้อยตลอดเวลา

• วันลาที่ยืดหยุ่น เรื่องวันลาเป็นอีกเรื่องหนึ่งที่บริษัททางสหรัฐอเมริกาเริ่มปรับใช้กันมากขึ้น ก็คือ ให้สิทธิพนักงานว่ามีสิทธิลารวมทุกอย่างตามจำนวนวันที่กำหนดไว้ แล้วพนักงานก็ไปบริหารจัดการกันเอาเอง โดยไม่ต้องไปกำหนดวันสูงสุดของการลาแต่ละแบบไว้ เช่นพักร้อนต้อง 6 วัน หรือ ลาป่วยได้รับค่าจ้างต้อง 30 วัน ฯลฯ แต่ให้รวมวันลาทั้งหมดทุกประเภทให้เป็นสิทธิของพนักงานเช่นได้สิทธิลาทั้งหมด 50 วัน ก็ไปบริหารเอาเองตามชีวิตของตนเอง ปีนี้ร่างกายไม่ค่อยแข็งแรงป่วยบ่อย ก็ใช้เป็นลาป่วยเยอะหน่อย เป็นต้น

• สวัสดิการที่ยืดหยุ่น เรื่องนี้จะเป็นอีกเรื่องที่เริ่มมีหลายองค์กรที่ให้ความสำคัญมากขึ้น ก็คือ แทนที่เราจัดสวัสดิการแบบบังคับว่าพนักงานทุกคนจะได้แบบเดียวกันทั้งหมด เราก็เปิดโอกาสให้พนักงานมีสิทธิที่จะเลือกสวัสดิการที่เหมาะสมกับชีวิตของตนเองได้ โดยกำหนดสิทธิไว้ในรูปแบบของคะแนน หรือแต้มสะสม พนักงานจะมีแต้มตามระดับงานของตนเอง และสวัสดิการแต่ละตัวก็จะมีคะแนนของมันอยู่ เราก็ไปเลือกสวัสดิการตามที่เราต้องการ โดยให้คะแนนรวมไม่เกินสิทธิที่ได้ควรจะได้รับ

ความยืดหยุ่นที่กล่าวมาข้างต้นนี้ เป็นเครื่องมือที่สำคัญที่องค์กรขนาดเล็กๆ สามารถนำมาใช้ในการสร้างความได้เปรียบในการดึงดูด และเก็บรักษาพนักงานได้ เนื่องจากองค์กรมีขนาดเล็ก การทำงานก็คล่องตัว กฎระเบียบต่างๆ มันก็ไม่เคร่งครัดอะไรมากมาย ก็เลยทำให้บรรดา start up มักจะชอบใช้สวัสดิการง่ายๆ เหล่านี้ และมีความยืดหยุ่นสูง ซึ่งก็จะเหมาะกับพนักงานรุ่นใหม่ ที่ไม่ชอบทำงานในบริษัท และไม่ชอบทำงานในลักษณะที่ตายตัวจนเกินไป