โบนัส : ตามผลงานขององค์กร

เมื่อวานนี้ได้เขียนเรื่องของโบนัสให้อ่านกันไปแล้ว วันนี้ก็ขอเอาเรื่องของโบนัสมาให้อ่านกันอีกนะครับ โดยจะเป็นลักษณะของโบนัสที่บริษัทส่วนใหญ่จ่ายในประเภทนี้กันมาก โบนัสลักษณะนี้เราเรียกว่า Business Performance Bonus

โบนัสในลักษณะนี้จะจ่ายตามผลงานขององค์กรเป็นหลัก โดยทั่วไปก็จะใช้ผลกำไรในภาพรวมของทั้งบริษัทว่าได้กำไรมากน้อยแค่ไหน แล้วก็นำเอาส่วนกำไรที่ได้มาแบ่งสัดส่วนออกมาเป็นโบนัสให้กับพนักงาน

ในการจ่ายโบนัสตามผลงานของบริษัทนั้น มักจะมีการกำหนดตัวชี้วัดผลงานหลักของบริษัทไว้ เช่น ถ้าทำได้กำไรตามเป้า ก็จะมีการกำหนดอัตราโบนัสที่จะจ่ายให้กับพนักงานไว้ด้วย กำไรมาก ก็จะได้ส่วนแบ่งมากหน่อย กำไรน้อยก็แบ่งให้น้อยหน่อย

ในการจ่ายโบนัสตามผลงานขององค์กรนั้น ส่วนใหญ่จะจ่ายให้พนักงานทุกคนในอัตราที่เท่ากันหมด กล่าวคือ ถ้าจ่ายในอัตรา 1 เดือน พนักงานทุกคนในองค์กรก็จะได้รับ 1 เดือนเท่ากันทั้งองค์กร ซึ่งจะมากจะน้อยก็ขึ้นอยู่กับเงินเดือนของตนเองว่าใครมากกว่ากัน

ผลดีของโบนัสแบบนี้ก็คือ พนักงานจะรู้สึกว่ามีส่วนในความสำเร็จขององค์กร และทุกคนจะพยายามมุ่งเน้นไปที่ผลกำไรขององค์กร เพียงแต่จะรู้สึกไม่รุนแรงเท่าไร เพราะไม่ได้ไปผูกกับผลงานของพนักงานโดยตรงสักเท่าไร พนักงานที่ผลงานไม่ดี ก็ได้รับโบนัสในอัตราเท่ากับพนักงานที่ทำผลงานดี

ดังนั้นองค์กรที่จ่ายโบนัสในลักษณะนี้จะไม่เอาผลงานพนักงานเข้ามาพูดถึงเลย จะให้เพื่อเป็นรางวัลตอบแทนที่องค์กรบรรลุเป้าหมาย ส่วนผลงานพนักงานก็ค่อยไปให้รางวัลในเรื่องของการขึ้นเงินเดือนประจำปีตามผลงาน

ถ้าเราต้องการจะกระตุ้นผลงานพนักงานให้ดีขึ้น การจ่ายโบนัสในลักษณะเท่ากันนี้ จะไม่สร้างแรงจูงใจให้กับพนักงานมากนัก

ในบ้านเราเอง ก็ยังคงมีบริษัทที่จ่ายโบนัสในลักษณะนี้อยู่มากเหมือนกัน โดยเฉพาะกลุ่ม SME ที่ยังไม่มีระบบในการให้รางวัลผลงานที่ชัดเจน ก็ใช้วิธีนี้ง่ายที่สุด เพื่อเป็นการตอบแทนพนักงานในภาพรวมที่ได้ร่วมมือร่วมใจกัน เพียงแต่เมื่อบริษัทโตขึ้น ก็อาจจะมีคำบ่นจากพนักงานที่มีผลงานดีๆ ว่า “ทำผลงานออกมาดีมากมาย แต่กลับได้โบนัสเท่ากับคนที่ไม่ได้ทำผลงานอะไรเลย”